Kust & Zee

onderzoek gedaan naar het voorkomen van zandkokerwormriffen. Tijdens een expeditie in 2017 werden de unieke natuurlijke riffen herontdekt in de Nederlandse Noordzee. Zandkokerwormriffen kwamen vroeger in de Noordzee voor, maar na tientallen jaren zonder gemelde waarnemingen werd gedacht dat ze waren verdwenen. Omdat sleepnetten zandkokerwormriffen beschadigen, is het opmerkelijk dat ze zijn gevonden bij de Bruine Bank, waar relatief veel met sleepnetten wordt gevist. Bescherming Het is nog niet bekend hoe de zandkoker- wormriffen zich staande houden en of het rifoppervlak toe- of afneemt. Onder MONS wordt geïnventariseerd waar deze riffen mogelijk nog meer voorkomen, en wat in potentie geschikte gebieden zijn. Deze kennis is belangrijk om deze unieke riffen te beschermen. Iets waar natuurorganisaties en de Europese landen die zich inzetten voor bescherming van de noordoostelijke Atlantische Oceaan (OSPAR) nu al met klem op aandringen. ‘Staat van de Noordzee’ De resultaten van het MONS-programma en al het onderzoek dat nog volgt, zullen ons uiteindelijk een beter inzicht geven in de natuurlijke draagkracht van de Noordzee. De resultaten geven ook handvatten om het gebruik ervan in evenwicht te houden met het leven erin. De uitkomsten worden in de ‘Staat van de Noordzee’ gepubliceerd, een tweejaarlijkse publicatie die sinds 2014 verschijnt en een overzicht geeft van de toestand van de Noordzee. Hiermee blijft iedereen op de hoogte over de voortgang richting een gezonde Noordzee. 35 Wat zijn zandkokerwormriffen eigenlijk? Een zandkokerwormrif bestaat uit vele individuen van de gestekelde zandkokerworm ( Sabellaria spinulosa ). Zoals de naam al zegt, bouwt deze worm een kokertje van zandkorrels. Onder specifieke omstandigheden ontstaat een levensvorm waarbij duizenden kokers aan elkaar kleven. Deze structuur vormt een rif boven de zeebodem, en kan tientallen tot honderden vierkante meters beslaan. Deze riffen komen nog voor rond het Verenigd Koninkrijk en sinds enkele jaren ook weer in de Nederlandse wateren. Zandkokerwormriffen zijn uniek omdat zij zich kunnen vestigen op plekken met veel stroming en dynamiek. Andersoortige riffen ontstaan juist in rustigere wateren. Ook zijn de riffen bijzonder omdat ze een levende structuur vormen, die een vestigingsplek of schuilplek biedt aan andere soorten. Doordat de riffen een hardere ondergrond bieden in een anders zandige bodem, kunnen er andere soorten krabben en anemonen en kreeftachtigen leven en stijgt de plaatselijke biodiversiteit. Ook grote dieren vinden er een schuilplaats. Vooral de aanwezigheid van hondshaaien viel op bij een rif dat op de Bruine Bank werd ontdekt. Zandkokerwormrif mooie schuilplaats voor deze krab Naaktslak: blauwtipje Hondshaai zwemt tussen zandkokerwormrif op de Bruine Bank Zeedahlia Vereniging Kust & Zee, OCEANA, Oscar Bos • Tekst: Vereniging Kust & Zee i.s.m. het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en het ministerie van Landbouw. Natuur en Voedselkwaliteit